Στην Ελληνική Αστυνομία υπηρετούν χιλιάδες άνδρες και γυναίκες με υψηλή εκπαίδευση, πτυχία και μεταπτυχιακούς τίτλους από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Κι όμως, η πραγματικότητα δείχνει πως το επιστημονικό αυτό δυναμικό παραμένει, σε μεγάλο βαθμό, αναξιοποίητο.
Η εκπαίδευση των αστυνομικών πέρα από τις σχολές
Πολλοί αστυνομικοί, είτε κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους είτε πριν την κατάταξή τους, επενδύουν χρόνο, κόπο και χρήμα για να αποκτήσουν πανεπιστημιακή μόρφωση. Πτυχία σε νομικές, κοινωνικές, οικονομικές, ψυχολογικές, πληροφορικές ή άλλες επιστήμες, θα μπορούσαν να ενισχύσουν σημαντικά το έργο της αστυνομίας:
- στη διερεύνηση εγκλημάτων,
- στην ανάλυση δεδομένων,
- στη διαχείριση κρίσεων,
- στην επαφή με τον πολίτη,
- στον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών.
Το πρόβλημα της μη αναγνώρισης
Παρά τις προφανείς δυνατότητες, η Ελληνική Αστυνομία δεν έχει ακόμη θεσμοθετήσει ένα σαφές και δίκαιο πλαίσιο αναγνώρισης των πτυχίων. Έτσι:
- Δεν υπάρχει οικονομική ανταμοιβή (επίδομα πτυχίου).
- Δεν προβλέπεται ουσιαστική βαθμολογική εξέλιξη για τους πτυχιούχους.
- Δεν αξιοποιούνται οι γνώσεις τους σε θέσεις αντίστοιχες των σπουδών τους.
Το αποτέλεσμα; Ένας αστυνομικός με πτυχίο πανεπιστημίου συχνά εκτελεί ακριβώς τα ίδια καθήκοντα με έναν συνάδελφό του χωρίς σπουδές, χωρίς καμία διάκριση ή κίνητρο.
Η αντίφαση με άλλους φορείς του Δημοσίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε άλλους κλάδους του Δημοσίου, όπως στον Στρατό ή στη Δημόσια Διοίκηση, τα πτυχία αναγνωρίζονται με επιδόματα, μοριοδοτήσεις και καλύτερες προοπτικές εξέλιξης. Η αστυνομία, αντιθέτως, μοιάζει να μένει πίσω, δημιουργώντας αίσθημα αδικίας στους πτυχιούχους αστυνομικούς.
Η χαμένη ευκαιρία για την κοινωνία
Η μη αξιοποίηση των πτυχιούχων αστυνομικών δεν είναι μόνο ζήτημα δικαιοσύνης. Είναι και χαμένη ευκαιρία για την ίδια την κοινωνία:
- Σε μια εποχή που η εγκληματικότητα γίνεται πιο σύνθετη, οι εξειδικευμένες γνώσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν εργαλείο πρώτης γραμμής.
- Η βελτίωση των αστυνομικών υπηρεσιών με τη χρήση επιστημονικών μεθόδων θα ενίσχυε την ασφάλεια του πολίτη.
Τι χρειάζεται να αλλάξει
Η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις:
- Αναγνώριση πτυχίων με θεσμοθέτηση επιδομάτων και μοριοδότησης.
- Δημιουργία ειδικών θέσεων για την αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων (π.χ. ψυχολόγοι, εγκληματολόγοι, πληροφορικοί μέσα στο Σώμα).
- Διαφανείς διαδικασίες εξέλιξης που θα ανταμείβουν τους μορφωμένους αστυνομικούς.
Συμπέρασμα
Η Ελληνική Αστυνομία δεν μπορεί να συνεχίσει να αγνοεί το ανθρώπινο κεφάλαιο που έχει ήδη μέσα της. Οι αστυνομικοί με πτυχία δεν ζητούν προνόμια· ζητούν δικαιοσύνη και αξιοποίηση των γνώσεών τους προς όφελος όλων. Σε μια κοινωνία που απαιτεί ασφάλεια, επαγγελματισμό και εκσυγχρονισμό, η αναγνώριση των πτυχίων δεν είναι πολυτέλεια. Είναι αναγκαιότητα.